Page 127 - DAS-Rehber-2019-edit.indd

Maruziyet durumunda yapılması gerekenler
• Kontaminasyon kaynağı mümkünse ortamdan uzaklaştırılır ve maruz kalan kişi temiz
havaya çıkarılır.

• Hemen tıbbi yardım çağırılır.
• Etilen oksit cilde bulaşırsa beş dakika boyunca ya da kimyasal madde çıkana kadar ılık
ve yavaş akan suya tutulur.

• Genel destek tedbirleri (rahatlatma, ısıtma, dinlendirme) uygulanır.
Formaldehit ile sterilizasyon
Düşük atmosfer basıncı ve düşük sıcaklıkta doygun buhar ve formaldehit karışımının
sinerjik etkisi ile uygulanan sterilizasyon işlemidir [LTSF (Low temparature steam and
formaldehit=Düşük Sıcaklıkta Buhar ve Formaldehit)].
Saf formaldehit, suda yüksek oranda çözülebilen, renksiz, yanıcı, toksik bir gazdır.
Ticari olarak formol veya formalin adı verilen %35-40’lık çözeltisi kullanılmaktadır.
Formaldehit çözeltisi yanıcı ya da patlayıcı kabul edilmez. Cilde temas etmesi irritasyona,
solunması astma benzeri solunum problemlerine yol açabilir. Çalışma alanlarında kısa
süreli (15 dakikadan az) maruziyet sınırı 2 ppm, 8 saatlik maruziyet sınırı 0.75 ppm olarak
belirlenmiştir. Etilen oksitte olduğu gibi formaldehit sterilizatör kullanan kişilerin de
düzenli sağlık kontrolleri yapılmalıdır.

Sterilizasyon kabini içinde formalin negatif basınç altında buharlaştırılarak formaldehit
gazı elde edilir. Ortamda % 60-80 nem bulunması, litrede 8-16 mg formaldehit
konsantrasyonu ve 50-80 °C sıcaklık koşullarında sterilizasyon sağlanır.

Formaldehit sterilizasyonunda basınçlı buharda olduğu gibi ön hazırlık aşamasında
vakum uygulanarak kabin içindeki hava boşaltılır. Buhar enjekte edilerek kabin
ve yük istenen sıcaklığa kadar ısıtılır. Bundan sonra birkaç kez ardışık formaldehit
gazı enjeksiyonu yapılır. İşlem sonunda kabin ve paketlerdeki formaldehit kalıntısı
önce buhar sonra hava ile tekrarlayan yıkamalarla uzaklaştırılır. İşlem sonrası ek
havalandırmaya gerek olmadan malzemeler kullanıma hazır olur.
Hidrojen peroksit sterilizasyonu

Hidrojen peroksit (H 2 O 2 ), geniş spektrumlu ve çok güçlü okside edici bir ajandır. Sıvı
formda kullanıldığında sporisidal etki için %25 üzerinde yüksek konsantrasyonlar
gereklidir. Oysa H 2 O 2 buharı, çok düşük konsantrasyonlarda (>0.1 mg/litre) virüsidal,
bakterisidal, fungisidal, mikobakterisidal ve sporisidal etki gösterir.
Kabin içindeki hava boşaltılır, düşük basınç sağlanır (Vakum fazı). Tanımlanmış miktar
yüksek konsantrasyonda (%50-60) H 2 O 2 enjeksiyonu yapılır (Enjeksiyon fazı). Vakum
altında H 2 O 2 buharı kabin içinde dağılır. Temas ettiği yüzeylerde mikrobisidal etki
oluşturur (Difüzyon fazı).
Sterilizasyon döngüsü sonunda H 2 O 2 plazma oluşturularak, katalitik yöntemle veya
ozon ile inaktive edilerek zararsız moleküllere dönüştürülür.

Sterilizasyon Dezenfeksiyon Rehberi, 2019
126