Page 41 - DAS-Rehber-2019-edit.indd

talimatları incelenmelidir. ATP ölçümleri dezenfektanlar, mikrofiber ürünler, yiyecek
ve içecek döküntüleri ve temizlik ve çamaşır yıkama hizmetlerinde kullanılan sentetik
plastiklerden önemli ölçüde etkilenir. Luminometreye ve bu luminometreye uygun
çubuklara ihtiyaç vardır. Pahalı bir yöntemdir; buna karşılık kantitatif sonuç elde etme
üstünlüğü vardır.
Yüzey dezenfeksiyonunda UV, hidrojen peroksit ve diğer yöntemlerin kullanımı
El ile yapılan temizlik ve dezenfeksiyon işleminden sonra ortamın % 50’den fazla
bölümü temizlenmemiş-dezenfekte edilememiş olarak kalabilmektedir. Rutin temizlik
ve dezenfeksiyon işlemleri ile hastane ortamından uzaklaştırılamayan VRE, MRSA ve
C. difficile gibi mikroorganizmaların eliminasyonunda hidrojen peroksit buharlama-
kuru sis ve yeni nesil UV cihazlar gibi yeni yöntemler denenmektedir. Hidrojen
peroksit buharlamanın ortamda MRSA pozitifliği veya Clostiridium difficile sporlarının
uzaklaştırılması açısından rutin temizlik dezenfeksiyona üstün olduğu gösterilmiştir.
Deneysel olarak adenvovirüs ile kontamine edilen laboratuvar kabinlerinden hidrojen
peroksit buharı ile virüsün başarılı bir şekilde elimine edildiği gösterilmiştir.
Hasta odalarının terminal dezenfeksiyonu için rutin dezenfektan sisleme önerilmez.
Ancak son yıllarda temas izolasyonundaki hastaların taburcu olmasından sonra UV
cihazlar veya hidrojen peroksit ile el değmeden yapılan terminal dezenfeksiyonun
hastane enfeksiyonlarını azalttığı yönünde çok sayıda yayın mevcuttur. Ancak bu
sistemler günlük rutin temizliğin bir alternatifi değildir ve günlük rutin temizliğin etkili
bir şekilde yapılmasına özen gösterilmelidir.

Dezenfektan buhar veya sisleme yöntemlerinin zayıf yönleri: Hidrojen peroksitin
organik madde varlığında etkisi belirgin ölçüde azaldığı için işlem öncesi odada
genel temizlik yapılması zorunludur. Rutin ortam dezenfeksiyonunun aksine odada
hasta varken uygulanamaması en önemli dezavantajıdır. Toksik oldukları ya da
hasta güvenliğini tehlikeye attıkları için sadece hasta taburcu edildikten sonraki
oda dezenfeksiyonu veya terminal dezenfeksiyonda kullanılabilirler. Buharlama
veya sisleme ile yayılan dezenfektanların tümü havalandırma ile ortamdan kolayca
uzaklaştırılamaz. Tıbbi cihazlara, çevredeki cihazlara tutunarak toksik etkileri ortaya
çıkabilir. Ortamda bulunan organik maddeler dezenfektanların inaktivasyonuna neden
olabilir. Bu işlemin uygulanabilmesi için özel ekipman ve eğitilmiş personel gereklidir,
bu nedenlerle maliyetleri de rutin dezenfeksiyona göre çok yüksektir. Uygulama süresi
uzun olduğundan boşaltılan odaya hasta alımı için geçen süre de her zaman kabul
edilebilir sınırlarda değildir. Dekontamine edilen yüzeylerin odaya hasta alındıktan kısa
bir süre sonra yeniden kontamine olabileceği unutulmamalıdır.

Uv ışınları ile ortam dezenfeksiyonunun zayıf yönleri: UV ışınlarının etkin olabilmesi
için nem oranın % 50- 60’ın altında olması gereklidir. Organik madde varlığında etkinlik
azaldığından ortamdan organik maddeler uzaklaştırılmadan UV uygulanmamalıdır.
UV insan cilt ve gözüne zararlı olduğundan belirlenen sınırların üzerinde UV’ye maruz
kalmamak için korunma önlemleri alınmalıdır. Bu ışınlar ya insan olmayan ortamlarda
kullanılmalıdır ya da kullanım alanlarında kapalı sistemler içine yerleştirilerek UV
lambaları ile insan maruziyeti engellenmelidir. Ayrıca plastik ve vinil malzemelerde

Sterilizasyon Dezenfeksiyon Rehberi, 2019
40