Page 32 - DAS-Rehber-2019-edit.indd
P. 32
Perasetik asit
Perasetik veya peroksiasetik asitin kullanım sonrasında ortaya zararlı bir yan ürün çıkmaz;
asetik asit, su, oksijen, hidrojen peroksite dönüşür ve kalıntı bırakmaz. Organik kirlerin
varlığında etkinliği devam eder. Düşük sıcaklıklarda aktivitesini korur. Paslanmaz çelik,
bakır, pirinç ve bronz gibi birçok metale korozif etkilidir. Özellikle düşük yoğunluklarda
dayanıklı değildir, hızla inaktive olur.
Etkinlik: Parasetik asit (PA) tüm mikroorganizmalara hızlı etkilidir. Diğer oksidan etkili
kimyasallara benzer şekilde serbest hidroksil radikalleri ile membran lipitlerine, DNA’ya
ve diğer temel hücre bileşenlerine yıkıcı etki gösterir ve miroorganizmaları öldürür.
Bakteri ve mantarları 100 ppm yoğunlukta beş dakikada inaktive eder. Zarfsız virüslere
ve mikobakterilere 1500-2000 ppm yoğunlukta etkilidir. Spor süspansiyon testinde 500
ppm de 30 dakika, 10.000 ppm de 15 saniyede sporisidal etki gösterilmiştir.
Uygulama: Otomatize endoskop dezenfektörlerinde kullanılmaya uygun ürünler
kullanıma sunulmuştur. Metallere korozif etki nedeniyle kullanılacak tıbbi cihazın
yapısı göz önünde bulundurulmalıdır. Stabil olmaması nedeniyle etkinliği kısa sürede
kaybolur, bu nedenle çözeltilerin önerilen kullanım sürelerine uygun aralıklarla
değiştirilmesi gereklidir. Perasetik asit konsantrasyonu ürüne özel MEK test şeritleri ile
kontrol edilmelidir.
Perasetik asit ve hidrojen peroksit
Perasetik asit ve hidrojen peroksitin %10’un altındaki konsantrasyonlarından oluşan
kombinasyonudur. Sporosidal etkilidir. Yüksek düzey dezenfekiyon amacıyla endoskop
ve hemodiyaliz ünitelelerinin dezenfeksiyonunda kullanılabilir.
Alkoller
Etil ve izopropil alkol antimikrobiyal etkileri güçlü alkol türevleridir. Sudaki %60-80
oranındaki çözeltileri en etkindir. Yüzeylerin, termometre, steteskop gibi tıbbi cihazların
dezenfeksiyonu için kullanılan orta ve düşük düzey dezenfeksiyon sağlayan bileşiklerdir.
Geniş olmamak kaydıyla sert ve düz yüzeyler alkolle silinerek dezenfekte edilebilirler.
Geniş yüzeylerin temizliğinden kaçınılmalıdır. Etil alkolün %60-80 konsantrasyonları
hepatit A virüsü ve polyovirüs dışındaki zarflı ve zarfsız virüslere virüsidal etkilidir. İzopropil
alkol, zarflı virüslere etkili zarfsız virüslere etkili değildir. Bu nedenle tonometre gibi tıbbi
cihazların dezenfeksiyonunda %60-80 konsantrasyonlarda etil alkol tercih edilmelidir.
Antiseptik olarak da geniş bir kullanım alanları vardır (Genel özellikleri ve antiseptik
olarak kullanımına ilişkin bilgiler için “Antiseptikler/Alkoller” bölümüne bakınız).
Büyük miktarlarda solunduğunda, baş ağrısına ve uyuşukluğa neden olabilir. Kapalı bir
alanda çok miktarda kullanıldığında göz ve cilt tahrişine yol açabilir, bu nedenle kötü
havalandırılan bir alanda kullanımından kaçınılmalıdır.
Yüksek yoğunlukta yanıcı olduklarından alkoller iyi havalanan soğuk bir yerde muhafaza
edilmeli, alev yakınında kullanılmamalıdır.
Alkol uzun süreli kullanıldığında lastik, plastik gibi malzemeleri sertleştirebilir, mercekli
Sterilizasyon Dezenfeksiyon Rehberi, 2019
31