Page 30 - DAS-Rehber-2019-edit.indd

gibi organik materyalin döküldüğü yerler kağıt veya bezle temizlendikten sonra, 1/10
(5000 ppm) oranında sulandırılmış çamaşır suyu kullanılarak dezenfeksiyonu yapılır
(bkz. Yer yüzey dezenfeksiyonu)
Klor bileşikleri, tuz ruhu gibi asitler ve amonyakla karıştırıldığında toksik kimyasal
bileşiklere yol açtığından kesinlikle birlikte kullanılmamalıdır. Amonyak oluşumu
nedeniyle idrar döküntülerinin temizliğinde klor çözeltisi kullanılması sakıncalıdır.
Yüzeylerin dezenfeksiyonu temizlik ve durulama işleminden sonra yapılmalıdır.
Klor dioksit
Klor dioksit (ClO2) dört pozitif oksidasyon değerliğinde nötr bir klor bileşiğidir ve
suda eriyen bir gazdır. İlk olarak su dezenfeksiyonunda kullanılmıştır. İçme suyu
dezenfeksiyonu, atık suların arıtılması ve balçık kontrolü için kullanılmaktadır. Geniş bir
pH aralığında (pH: 6-10) aktivite gösterir. Korozif ve tahriş edici özellikleri vardır.
Etkinlik: Etki spektrumu geniştir. Sıvı formu YDD etkinliğine sahiptir. Gaz formu sıvı
formuna göre çok daha etkilidir. Kullanım için sunulan konsantrasyonları ile 5 dakikada
YDD elde edilir; sporosidal aktivite için 10 dakika temas süresi gereklidir.
Uygulama: Klor dioksidin bazı bileşikleri günümüzde tıbbi cihaz ve yer yüzey
dezenfeksiyonu için kullanılmaktadır. Dayanıksız olduğundan kullanım sırasında
üretilmelidir. Klor dioksit diğer klor birleşikleri gibi organik maddelerden ve ışıktan
etkilenir. Işık almayan kapalı kaplarda tutulmalıdır.
Bazı metallere (bakır, pirinç) ve plastiklere (polikarbonat, poliüretan gibi) zarar verir.
Endoskopların bazı metal ve polimer yapılarına zarar verebilir, dış kaplamaların
rengini açabilir. Yoğunluk ve temas süresi arttıkça korozif etkileri fazlalaşır. Bu nedenle
tıbbi cihaz dezenfeksiyonu için en düşük etkin konsantrasyon ve temas sürelerine
uyulmalıdır. Uygulamadan sonra yüzeylerde beyaz bir toz bırakabilir.
Güvenlik sınırı (0,1 ppm) üzerindeki yoğunlukta solunum sistemi, göz ve mukozalarda
tahrişe neden olur. Havada %7-8 yoğunluklarda patlayıcıdır.
Süperokside su
Süperokside su tuzlu suyun içerisine yerleştirilmiş titanyum elektrotlardan elektrik
akımı geçirilerek elektroliz yoluyla elde edilen bir dezenfektandır. Suyun elektrolizi ile
hipokloroz asit (HOCl) ve serbest klor sağlayan hipoklorit (OCl-) açığa çıkar. Dayanıksız
bir ürün olduğundan genellikle uygulama yerinde üretilir ve bir defalık kullanılır.
Organik madde varlığında inaktive olur. Çevreye ve insan sağlığına zararlı etkisi yoktur.

Etkinlik: Etki mekanizması oksidasyona bağlıdır. Antimikrobiyal etkinliği birçok
bakteri, virüs, mantar, mikobakteri ve bakteri sporları için test edilmiştir. Organik
madde bulunmayan ortamda 5 dakikada patojen mikroorganizmaların tamamını yok
ettiği gösterilmiştir. Biyofilm oluşumunun önlenmesi ve mevcut biyofilm tabakasının
parçalanmasında da etkilidir.
Uygulama: Isıya duyarlı tıbbi cihazların, endoskopların, sert yüzeylerin, hemodiyaliz
ekipmanlarının ve su sistemlerinin dezenfeksiyonunda kullanılır. Biyofilm üzerine etkin

Sterilizasyon Dezenfeksiyon Rehberi, 2019
29