Page 53 - DAS-Rehber-2019-edit.indd

Endoskopların iç kısımlarında kavlama, çatlama, bükülme, bağlantı hasarı veya kırılma
gibi sebepler enfeksiyon kaynağı olabilir ve bu durumu rutin kaçak-sızıntı testleri ile
anlamak çoğunlukla mümkün olmaz.
Kan, protein ve organik artıkların endoskop kanallarında veya üzerinde kurumasına
izin verilerek yıkama aşamalarının üstünkörü yapılması, uygun olmayan dezenfektan,
yetersiz temas süresi veya kontamine dezenfektör kullanımına bağlı başarısız
dezenfeksiyon olabilir.

Endoskopların mikrobiyolojik kontrolü bu durumların saptanması için şimdilik en iyi
yöntemdir.
Testler; endoskopların, dezenfektör ve otomatik yıkama cihazlarının, endoskopide
kullanılan aksesuarların ve su kaynaklarının mikrobiyolojik takibini kapsamalıdır.
Bakteriyel kontaminasyonun olduğu yerde viral kontaminasyonun da olabileceği
unutulmamalıdır. Ancak virüsler in vitro koşullarda üretilemez, intakt enfektif virüslerin
izolasyonu karmaşık, pahalı ve uzun zaman gerektirir. Bu nedenle mikrobiyolojik
incelemeler genellikle virüsleri kapsamamaktadır.
Gastroskoplar, kolonoskoplar ve duodenoskoplar: Pseudomonas, Klebsiella, Proteus,
E.coli ve Salmonella gibi bakteriler

Dezenfektörler ve bronkoskoplar: Pseudomonas, vb. mikroorganizmalar ve atipik
mikobakteriler aranmalıdır.
Legionella ve Cryptosporidia gibi su kontaminantlarının aranması hem çok pahalıdır,
hem de klinik anlamda önemli sonuçlar vermez. Bu nedenle ciddi bir salgın olmadıkça
rutin testlerde bunların aranmasına gerek yoktur.
Sıklık
Rutin testlerin ne sıklıkla yapılacağı konusu hala tartışmalıdır. Ancak dezenfektörlerin,
bronkoskopların ve duodenoskopların düzenli aralıklarla testlerden geçirilmesi son
derece önemlidir. Özellikle GIS endoskopisinde enfeksiyon kontrol ve dekontaminasyon
standartları ülkeden ülkeye değişiklik göstermektedir. Sonuçta mikrobiyolojik takip ve
tavsiye edilen test prosedürleri de farklılık göstermektedir.
Bazı referans kaynaklar rutin testler arasında 3-4 aydan fazla bir süre olmamasını tavsiye
etmektedir.
Yıl sonunda her bir endoskobun en az bir kez örneklemeye girdiğinden emin olacak şekilde,
her türden bir endoskobun rotasyona konularak test edilmesi pratik bir uygulamadır.
Yöntem
Örnek alma, kültür yapma ve test sonuçlarının değerlendirilmesi endoskopistler,
endoskopi hemşireleri, EKK ve mikrobiyologlar ile yakın işbirliği içerisinde yapılmalıdır.

Endoskop kanallarının karmaşık yapıları nedeniyle, her kanal ayrı olarak test edilmelidir.
Çevreden kaynaklanacak kontaminasyonların önlenmesi için örneklerin aseptik
koşullarda alınması gerekir.

Sterilizasyon Dezenfeksiyon Rehberi, 2019
52