Page 179 - DAS_Rehberi

Bölüm
21

158 Dezenfeksiyon Antisepsi Sterilizasyon Rehberi

Triklosan

• Çeşitli kişisel bakım ürünlerinin (diş macunu, deodorant, sabun ve tıraş jeli gibi)
formülüne eklenen bir fenol türevidir ve oldukça stabildir.
• Kateter ve protezlerde antimikrobiyal kaplama amacıyla kullanılır.

Antimikrobiyal Etki

• Yüksek konsantrasyonda bakterisidal, düşük konsantrasyonda bakteriyostatik et-
kilidir.
• Gram pozitif bakteriler üzerine Gram negatiflerden daha etkilidir.
• Bakteri sporları, mikobakteriler ve zarfsız virüslere karşı düşük aktivite gösterir.
• Mantarlara etkisi sınırlıdır. Ayrıca, bazı durumlarda azol grubu antifungallerle
birlikte kullanıldığında, bu ajanların etkisini antagonize edebilir.

Yan Etki ve Dikkat Edilecek Noktalar
• Hayvan çalışmalarında hormonal bozukluk, kardiyovasküler yan etkiler ve mik-
robiyota üzerine olumsuz etkiler saptanması nedeniyle diş macunlarında ve an-
timikrobik sabunlarda kullanılması önerilmez.
• Uzun süreli triklosana maruz kalan Pseudomonas aeruginosa suşlarında siprof-
loksasin dahil çoklu ilaç direnci geliştiği gösterilmiştir.
• %2 ve altındaki konsantrasyonlarda iyi tolere edilir ve deride ciddi yan etkiler gö-
rülmez. Derideki organik maddelerle inaktive olur.

Dörtlü Amonyum Bileşikleri

• Bir azot atomuna dört alkil grubunun bağlanması ile oluşur.
• Bu gruptan antiseptik olarak en fazla kullanılan benzalkonyum klorür, didesil di-
metil amonyum klorür, setrimonyum klorür, benzetonyum klorür ve setilpridin-
yum klorürdür.

Antimikrobiyal Etki

• Antimikrobiyal spektrumları dardır.
• Bazı bakterilere, mantarlara ve bazı virüslere karşı etkilidir.
• Gram pozitif bakterilere Gram negatiflerden daha etkilidir.
• Özellikle mikobakteriler, bazı virüsler ve sporlar üzerinde düşük etkinlik göster-
meleri antiseptik olarak kullanımını sınırlamaktadır.
• Mikroorganizmaları öldürmek için gereken süre 10 dakikadır.
• Organik maddeler etkinliğini azaltır.
• Anyonik deterjanlarla da uyumlu değildir.