Page 161 - DAS-Rehber-2019-edit.indd

Süt sağımı, mama hazırlanması ve beslenmede kullanılacak malzemeler:
İşlemi yapacak kişinin konu ile ilgili yeterli bilgiye sahip olması ve uygulamaların takip
edilmesi, kötü sonuçlar gelişmeden yapılan hataların fark edilerek düzeltilebilmesi için
bir denetleme mekanizması kurulmuş olması gerekir.
Mama mutfağı ve süt sağma alanı planlanırken birbirinden ayrı yapılandırılmalıdır.
Temiz ve kirli alanlar ayrılmalı, hazırlık aşamasının yapıldığı ortam temiz alan olarak
değerlendirilmelidir. Biberon temizliği ve dezenfeksiyonu yapılan alan kirli alandır,
burada mama hazırlığı yapılmamalıdır. Bu alanda hem kontaminasyon olur hem de
bebeğin besinler vasıtasıyla toksik ajanlara maruz kalması söz konusu olabilir.
Buzdolabı ve derin dondurucular sadece mama ve anne sütü saklamak amacıyla
kullanılmalıdır. Mamaların saklandığı dolaplar kuru gıda saklamaya uygun olmalıdır.
Yiyecek bulunması nedeniyle haşere kontrolü de yapılmalıdır.

Bu bölümde uyulması gereken kurallar yazılı olmalı, el hijyeni ve gıda hijyeni ile
ilgili enfeksiyon kontrol önlemleri prosedür ve talimatlara açıkça dahil edilmelidir. El
hijyeni en önemli enfeksiyon kontrol yöntemidir ki tüm yoğun bakımlarda ve hastane
genelinde herkesin kesintisiz ve tam uyumunun sağlanması gerekir.
Mama mutfağının hasta yakınları tarafından kullanımı kısıtlanmalıdır. Süt sağma işlemi
öncesinde ve mama mutfağının kullanılması durumunda annelere kurallar açısından
eğitim verilmesi gerekir.

Beslenmede kullanılacak malzemeler yarı-kritik değildir. Ancak anne sütü veya formüller,
besleyici özelliği nedeniyle mikroorganizmaların üremesini kolaylaştırır ve bunların,
kolay kontamine olduğu için steril edilmesi önerilir. Bu nedenle tekrar kullanılacak
ekipman ve malzemenin (biberon, emzik, mama hazırlama kapları, süt sağma cihazları
ve hazneleri) temizlik, dekontaminasyon ve sterilizasyonu gerekir.
Malzemeler; biberon, emzik, mama hazırlama kapları, süt sağma cihazları ve hazneleri.
Yıkama işlemi için standart otomatik yıkayıcı dezenfektörler tercih edilmelidir. Biberon
ve emzik yerleştirme rafları kullanım kolaylığı sağlar. Bu tür cihazlarla yaklaşık 90° C ısıda
ve orta düzey dezenfektanlarla dezenfeksiyon, arkasından da yine ısı ile kurutma işlemi
yapılır. Ticari makinalar yerine ev tipi bulaşık makinaları kullanılırsa dezenfeksiyon
işleminin etkinliği ve takibi açısından sıkıntılar yaşanabilir. Makinanın olmadığı
durumlarda elle yapılan dezenfeksiyonda da benzer koşulların sağlanması ve gerekli
kontrollerin yapılması gerekir.
Steril edilen biberonlar ve biberon emzikleri kuru ortamda saklanmalı; ortam,
kontaminasyonu engelleyecek şekilde dizayn edilmelidir.
Özellikle plastik biberonlar ve emzikler yapıları gereği kolay çizilir ve yüzeyleri
mikroskobik olarak düzensizleşir. Bu da biyofilm oluşumunu kolaylaştırır. Stafilokoklar,
Pseudomonas’lar, Serratia, Enterobacter spp gibi mikroorganizmalar kolaylıkla yerleşip
salgınlara neden olabilirler. Biyofilm içinde uzun süre kalabilir ve dezenfeksiyon
işlemine dirençlidir. Saklama ortamında nemin yüksek olması veya ıslak saklanan
malzemeler biyofilm oluşumunu arttırır. Bu nedenle kullanılan malzemeler kaliteli

Sterilizasyon Dezenfeksiyon Rehberi, 2019
160