Page 93 - DAS-Rehber-2019-edit.indd

Kolay durulanmazlar. Alkalitesi yüksek olan deterjan kullanımında, tıbbi cihazların
korunması için nötralizan ürünlerle durulama gerekir. Hafif alkali (pH aralığı, 8.0 - 10.8)
olanlarda durulamada nötralizasyon gerekmez.
Elle ve mekanik yıkama için hafif alkalen bir deterjan (pH aralığı, 8.0 - 10.8) tercih edilir.
Enzimatik solüsyonlar: Enzimatik solüsyonlar pH nötr olan solüsyonlara bir veya
birden fazla enzim ve sürfaktan ilavesi ile elde edilirler. Tıbbi cihazların yıkanmasında
kullanılan yardımcı ürünlerdir. Büyük organik molekülleri parçalayarak uzaklaşmalarını
kolaylaştırırlar. Aşırı kirli, lümenli tıbbi cihazların temizliğinde etkilidirler.
Enzimler protein yapısında olup; biyolojik yük ve organik kalıntıları parçalamada
katalizör rolü oynarlar. Proteazlar kan, mukus, dışkı ve albümini; lipazlar yağları; amilaz
nişastayı (karbonhidratları); sellülaz lif ve biofilmi parçalar.
Enzim içeren nötr pH’lı deterjan solüsyonlarının materyal uyumları iyidir. Tüm yıkama
uygulamalarında, özellikle fleksıbl endoskoplar olmak üzere hassas tıbbi cihazların
temizliğinde kullanılabilecek en iyi seçenektir.
Enzimatik solüsyonlarda sıcaklık önemlidir. 45 C üzerinde genellikle etkisiz, soğuk suda
0
ise aktive olmayabilir. Enzimler germisidlerle inaktive olabilir. Kir molekülleri zamanla
enzim aktivitesini azaltacağından temizleme gücü de azalır.
Enzimatik solüsyonlar, bakteri üremesine uygun çözeltilerdir. Herhangi bir kirlenme
olduğunda hemen, aksi takdirde her gün değiştirilmeli ve günlük olarak yeniden
hazırlanmalıdır.
Enzimatik solüsyonlar dezenfektan değildir; sadece proteinleri yüzeylerden
uzaklaştırırlar. Kullanım süresini uzatmak amacıyla dezenfektan katkılı olsa da, asla
dezenfeksiyon amaçlı kullanılmazlar.

Enzimatik çözeltilerle çalışırken kauçuk veya nitril eldivenler önerilmektedir. Enzimatik
temizleyiciler lateks eldivenleri bozar.
Yüzey aktif maddeler/sürfaktanlar: Suyun oluşturduğu yüzey gerilimini azaltarak
suyun temizleme kapasitesini ve yıkama etkinliğini artırmak amacıyla kullanılırlar. Kirin
tıbbi cihazlara geri yapışmasını engellerler. Katyonik, anyonik ve nötr/non-anyonik
olmak üzere sürfaktanlar üç büyük gruptur. Sabun ve deterjanlar bu amaçla kullanılır.
2. Durulama ürünleri / nötralizanlar
Tek başlarına yağ ve proteinlere etki etmez. Yıkama makinelerinde alkalen deterjanları
nötrleştirerek korozyonu önleyici etki gösterirler. Durulamayı kolaylaştırırlar ve ilk
durulama suyuna eklenirler. Sitrik asit, fosforik asit ve asetik asit gibi asitli ürünlerdir.
3. Antimikrobiyal/dezenfektanlar
Yüksek ısıdan etkilenen ve termal dezenfeksiyon yapılamayan tıbbi cihazların
kemotermal dezenfeksiyonunda kullanılan ürünlerdir. Bu grupta yer alan antimikrobiyal
ajanlar ve bunların kombinasyonlarından oluşan kimyasallar “Dezenfektanlar”
bölümünde anlatılmıştır.

Sterilizasyon Dezenfeksiyon Rehberi, 2019
92