Page 87 - DAS-Rehber-2019-edit.indd

Öncelikle çeşme suyu fitrelerle kaba kirlerinden ve çeşitli tortulardan arındırılır.
Sonra aktif karbon filtresi ile çözülmüş organik yükler uzaklaştırılır. Ardından iyon
değiştiricilerle önce su yumuşatılır ve demineralizasyon ile sudaki mineral ve iyonlar
ayrılır.

Su yumuşatma (demineralizasyon): Katyonik iyon değiştirici reçineler yardımıyla,
suya sertlik veren Ca ve Mg iyonlarının, reçinedeki Na iyonları ile yer değiştirerek sudan
uzaklaştırılmasıdır. Bu işlem ile sudaki iyon yükü azalmaz.
Sıcaklığa, zamana ve kaynak suyunun karbon sertliğine bağlı olarak oluşan sodyum
karbonat nedeni ile suyun alkalitesi artar. Termal dezenfeksiyonda yumuşak su
kullanıldığında, artan pH nedeni ile tıbbi cihazlar ve anodize alüminyum yüzeylerinde
korozyon gelişebilir.
Sudaki klorür içeriği 50mg/L’den fazla ise ve temizleme parametreleri uygun değilse
(düşük pH değeri, yüksek uygulama sıcaklığı ve maruz kalma süresi) paslanmaz krom
çelikler için korozyon riski ortaya çıkabilir.
Deiyonizasyon: Su içerisinde çözünmüş olarak bulunan artı yüklü iyonların (Na, Mg,
Ca, K) ve eksi yüklü iyonların (klorür, bikarbonat, sülfat) sudan uzaklaştırılması, suyun
saflaştırılması işlemidir. Bu amaçla membran filtrasyon yöntemi (revers ozmoz),
iyon tutucu reçineler (miksbed reçine) ve elektrodeiyonizasyon gibi yöntemler
kullanılmaktadır. Merkezi sterilizasyon ünitelerinde en sık revers ozmoz yöntemi
kullanılmaktadır.
Revers Ozmoz (RO): Suyun ön işlemlerden geçirildikten sonra, yarı geçirgen bir zardan
çok yoğun ortamdan az yoğun ortama basınç uygulamasıyla geçirilmesi ile sudaki kir
ve iyonlarından ayrılmasıdır. Bu şekilde basınç uygulanarak membrandan geçirilen
su, geçiş esnasında çözünmüş anyon ve katyonları membran yüzeyinde bırakır. Saf su
kullanım noktalarına gönderilirken, membrandan geçemeyen ve membran yüzeyinde
tutulan istenmeyen iyonlar bir miktar su ile birlikte konsantre su şeklinde atık su hattına
gönderilir ve sistemden uzaklaştırılır. Revers osmoz membran çapları 0.001 mikrometre
olup, mikroorganizmalardan da önemli ölçüde arındırma yapmaktadır.
Sert suyun dezavantajları
• Dezenfektanların etkisini azaltır.
• Yıkamada kullanılan kimyasallarının verimliliğini azaltır, suya sertlik veren katyonlar
(örneğin magnezyum ve kalsiyum) bazı kimyasallarla etkileşerek çözünmeyen çökeltiler
oluşturur. Sadece yumuşak suyla kullanılması istenen kimyasallar, özellikle yüksek
sıcaklıklarda sert su ile kullanıldığında, Yıkayıcı dezenfektörlerde ve tıbbi cihazlar
üzerinde çıkarılması zor, çözünmeyen çökeltilere neden olabilir.

• Sterilizasyon sırasında ısı iletkenliğini azaltır.
• Emniyet valfleri, musluk, vana ve filtrelerde birikir ve tıkar, yıkayıcı dezenfektörlerin
sistemlerini etkiler.

• Kuruduktan sonra tıbbi cihazlar üzerinde beyaz-gri bir kalıntı bırakır.

Sterilizasyon Dezenfeksiyon Rehberi, 2019
86