Page 220 - DAS_Rehberi

Bölüm
27

Hava Dezenfeksiyonu

199

Havadaki parçacıklar boyutlarına bağlı olarak farklı davranırlar: büyük olanlar
hızlı bir şekilde yere düşerken, daha küçük boyutlu partiküller havada uzun süre ası-
lı kalabilir.
Hava akımı olmayan boş bir odada, 2 m yükseklikten düşen 10 nm çapında par-
çacıkların stabilizasyonu yaklaşık 12 dakika sürer; aynı koşullar altında, 40 nm ça-
pında parçacıklar sadece 40 saniyede yere düşer.
Türbülans veya basit bir hava akışı varlığında parçacıklar çok uzağa hareket ede-
bilir ya da birkaç dakika havada asılı kalabilirler. Diş hekimliği gibi partikül yoğun
alanlarda 50 µm’den daha küçük olan parçacıklar enfeksiyonlar için daha büyük bir
bulaşma potansiyeline sahiptir, çünkü bunlar akciğerlere kadar nüfuz edebilir. Çapı
50 mikrometreden büyük olan parçacıklar ise başlangıçta oldukça düz bir yörünge-
de mermi gibi balistik bir yol izler sonra kavisli hale gelir ve sonunda bir yüzeye te-
mas ederler veya yere düşerler. Bu parçacıklar havada asılı kalamayacak kadar büyük
ve ağırdır ve havada yalnızca kısa bir süre asılı kalır. Ancak damlacık buharlaşmaya
başlarsa boyutu giderek küçülür ve havada asılı kalma potansiyeli kazanır. Buhar-
laşma atmosferik sıcaklık ve bağıl nem seviyesi ile ilişkilidir. Kuruma sırasında zarar
görmemiş olan biyolojik ajanlar duyarlı kişilerde enfeksiyon nedeni olabilir.
Hava yoluyla bulaşan enfeksiyon etkenleri söz konusu olduğunda el yıkama ve
sosyal mesafe gibi önlemler uygun ancak yetersizdir. SARS-CoV-2, kaynaktan 2–4,8
m uzakta bile hava örneklerinde izole edildiğinden, salgın sırasında önerilen 1,5
metrelik sosyal mesafe, özellikle iç mekan ortamında etkili değildir. Ek önlemler ara-
sında etkili havalandırma, yüksek verimli hava filtreleme, ultraviyole ışık, halka açık
yerlerde aşırı kalabalıktan kaçınma, kapalı kapaklı tuvalet sifonu, merkezi klimanın
minimum kullanımı ve maske kullanımı önemlidir.
CDC ve HICPAC’ın hem Sağlık Tesislerinde Çevresel Enfeksiyon Kontrolü 2003
Kılavuzunda hem de 2008 Sağlık Tesislerinde Dezenfeksiyon ve Sterilizasyon Kıla-
vuzunda dezenfektan sisleme önerilmemektedir. Bu iki rehberde sözü geçen, öne-
rilmeyen dezenfeksiyon yöntemi, kimyasalların çevresel yüzeylere ve/veya havaya
püskürtülmesi ya da sisleme yöntemidir. Bu yöntemin uygulanmaması yönündeki
öneri, bu rehberlerin yayınlanmasından bu yana kullanıma sunulan daha yeni tek-
nolojiler için geçerli değildir.
Bu yeni teknolojiler, Sağlık Hizmetleri Ortamlarında Norovirüs Gastroenterit Sal-
gınlarının Önlenmesi ve Kontrolü için 2011 Kılavuzunda CDC ve HICPAC tarafından