Page 167 - DAS-Rehber-2019-edit.indd

3. CDC. Body Fluid Contamination Response Log. https://www.cdc.gov/mahc/
networks-tools-forms.html.
4.CDC. Operating Public Hot tubes. https://www.cdc.gov/healthywater/pdf/swimming/
resources/operating-public-hot-tubs-factsheet.pdf.
5. CDC. Disinfection and testing. https://www.cdc.gov/healthywater/swimming/
residential/disinfection-testing.html.
6. Management of Spa pools controlling the risks of infection. Part 2
Guidance on the control of infectious agents in spa pools. https://webarchive.
nationalarchives.gov.uk/20140714113217/http:/www.hpa.org.uk/webc/HPAwebFile/
HPAweb_C/1200471667554.

VII–MİKROBİYOLOJİK ATIKLARIN BERTARAFINDA KULLANILAN
OTOKLAVLARIN KULLANIMI ve KONTROLÜ
Tıbbi atıkların yönetimi ve bertarafı, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin ortak
sorunlarından birisidir. Ülkemizde tıbbi atıkların yönetimiyle ilgili esaslar, Çevre ve
Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 22 Temmuz 2005 tarih ve 25883 sayılı
Resmi Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
” ile belirlenmiştir. Bu yönetmeliğe göre, tıbbi atıkların yarattığı çevresel kirlenme ve
bozulmalardan doğacak zararlardan, tıbbi atık üreticileri, taşıyıcıları ve bertarafçılarının
sorumlu olduğu belirtilmektedir. Yine bu yönetmeliğe göre, sağlık tesislerinden
(hastaneler, aile hekimleri, laboratuvarlar, veteriner klinikleri, özel muayenehaneler
vb.) kaynaklanan atıklar Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün genel sınıflandırmasına
uygun olarak evsel (genel) atıklar, tıbbi (enfeksiyöz, patolojik ve kesici delici atıklar),
tehlikeli (kimyasal ve farmasötik atıklar gibi) ve radyoaktif atıklar olmak üzere dört ana
gruptan oluşmaktadır. Enfeksiyöz atıkların başlıca kaynakları arasında da, mikrobiyoloji
laboratuvar atıkları [her tür üreme olan kültür materyali ve stok kültürleri, enfeksiyöz
vücut sıvıları (idrar, ter, gözyaşı, dışkı, tükürük ve balgam hariç), serolojik atıklar ve lam-
lamel, pipet, petri vb. gibi kontamine laboratuvar atıkları] gelir. Enfeksiyöz atıkların
kaynağında (üretildikleri yerde) dekontamine edilmeleri en güvenli yoldur. Böylece,
depolama alanına taşıma sırasında ve oradaki bekleme süresi içinde çalışanların,
diğer kişilerin ve çevrenin kontamine olmaması garanti altına alınmış olur. Uluslararası
uygulamalar, BGD-3 ve BGD-4 laboratuvarlarda üretilen her tür atığın, laboratuvar alanı
içinde dekontamine edilmesini şart koşmaktadır.
Ulusal Mikrobiyoloji Standartları Laboratuvar Güvenliği Rehberi, BGD-2
laboratuvarlarda da, enfeksiyöz materyalin geçici depolama alanına taşınmadan önce
dekontamine edilmesini önermektedir. Yönetmeliğin 46. maddesinin son paragrafında
“Belediyelerce veya yetkilerini devrettiği kuruluşlar tarafından yapılan sterilizasyon
işlemi ile zararsız hale getirilen atıklar, evsel atık depolama alanlarında depolanarak
bertaraf edilebilirler” denmektedir. Bu ifade, kaynağında dekontamine edilen tıbbi
atıkların evsel atık gibi değerlendirilebileceği anlamına gelmemektedir. Yetki, tümüyle
belediyelerde olduğundan, kurumda dekontamine edilen enfektif atıklar tıbbi atık

Sterilizasyon Dezenfeksiyon Rehberi, 2019
166